Một vài loại cây có tiềm lực xử lý ô nhiễm môi trường

Xử lý môi trường là việc loại bỏ các chất gây ô nhiễm môi trường. Những chất thải sẽ được loại bỏ khỏi môi trường đất, nước, không khí để bảo vệ sức khỏe con người và các sinh vật sống trên trái đất.

Hiện nay có nhiều biện pháp xử lý ô nhiễm môi trường bằng các biện pháp thực vật hay vi sinh vật,... Mỗi phương pháp có những lợi thế riêng và những nhược điểm riêng. Tuy nhiên, đối với môi trường Việt Nam hiện nay, việc xử lý ô nhiễm bằng thực vật đang là phương pháp hữu hiệu nhất.

Vetiver là loại cây chịu được những biến đổi lớn về khí hậu như hạn hán, ngập úng và khoảng dao động rất rộng, từ -22oC đến 55oC. Nó có khả năng phục hồi rất nhanh sau khi bị tác hại bởi khô hạn, sương giá,ngập mặn và những điều kiện bất thuận khác, khi thời tiết tốt trở lại và đất được cải tạo.
 

Cỏ Vetiver có tiềm năng xử lý các chất ô nhiễm.

 

Cây này có thể thích nghi với nhiều loại đất với độ pH dao động từ 3,3 đến 12,5 mà không cần đến biện pháp cải tạo đất nào. Có khả năng chống chịu cao với các loại thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và các chất hóa học khác.

Vetiver có khả năng hấp thụ cao với các loại chất hòa tan trong nước như Nitơ (N), Phốtpho (P) và các nguyên tố kim loại nặng có trong nước bị ô nhiễm. Có thể sinh trưởng tốt trên các loại đất chua, đất kiềm, đất mặn và đất chứa nhiều kim loại Na, Mg, Al, Mn hoặc các kim loại nặng như As, Cd, Cr, Ni, Pb, Hg, Se và Zn.

Ở Việt Nam, theo nghiên cứu của công ty rút hầm cầu Hòa Phát thì trong quyển sách “Tên cây rừng Việt Nam” của Nhà xuất bản Nông nghiệp (1992) ghi nhận cỏ Vetiver được gọi là cỏ Hương bài hoặc cỏ Hương lau, có tên khoa học là Vetiveria zizanioides L. Giống cỏ này đã được trồng ở Thái Bình để sản xuất dầu thơm.
 

Thích hợp ở các môi trường khác nhau.

Với nhiều tiềm năng trong xử lý các chất ô nhiễm, đây thực sự là một biện pháp tốt để cải thiện môi trường bị ô nhiễm ở nước ta. Ở Việt Nam bước đầu thử nghiệm tại nhà máy chế biến hải sản. Kết quả phân tích cho thấy, hàm lượng Nitơ tổng trong nước thải giảm 88% sau 48 giờ và giảm 91% sau 72 giờ, hàm lượng Phốtpho tổng giảm 80% sau 48 giờ và 82% sau 72 giờ. Loại cỏ này cũng được trọng ở một số đầm hồ nuôi cá ở đồng bằng sông Cửu long, được tròng trong khu nước thải tại một xí nghiệp sản xuất giấy ở Bắc Ninh và nhà máy đạm Hà Bắc.

Cỏ Vetiver giúp ổn định đê điều ven sông ở Đồng bằng Sông Hồng và Đồng bằng Sông Cửu Long để chống xói mòn và sạt lỡ do bão, lũ lụt ở những vùng đê ven biển, những vùng đồng bằng thấp thường hay bị nước mặn xâm nhập khi bị thủy triều lên cao và bão. Khác với cây rễ lớn lúc sống có thể phá hại tường đê và lúc chết đi thì tạo thành đường hầm gây xói lỡ. Hệ thống rễ mảnh của cỏ Vetiver và đặc tính liên kết của nó làm cấu trúc tường vững bền lâu dài và đồng thời làm giảm tối đa sự xói mòn do lũ lụt. Có thể nói đây là một loại thực vật dễ trồng và mang lại nhiều công dụng với môi trường. Hãy xem đây là một biện pháp để bảo vệ môi trường của bạn.
 

Cây dương xỉ là một trong những họ thực vật lâu đời nhất trên thế giới và mọc rất nhiều trong tự nhiên hoang dã và cũng có sở trường ăn kim loại nặng như đồng và thạch tín.
 

Cây dương xỉ là loại cây lâu đời nhất.

Cây dương xỉ thích hợp với mọi điều kiện tự nhiên bình thường, rất dễ trồng và chăm sóc; nếu thời tiết mát mẻ, độ ẩm nhiều thì cây phát triển mạnh hơn. Cây dương xỉ có khả năng hấp thụ Aldehyde formic, ức chế xylen và toluene từ máy vi tính và máy in, khiến không khí trong lành hơn, tinh thần thoải mái hơn. Lá và rễ cây dương xỉ được dùng làm thuốc chữa bệnh: thận hư, bong gân, cầm máu 

Cây dương xỉ mọc rất nhiều trong tự nhiên cũng có có khả năng hấp thụ kim loại nặng: đồng, thạch tín... Trên lá của loài dương xỉ này có tới 0,8% hàm lượng thạch tín, cao hơn hàng trăm lần so với bình thường.Thạch tín được cây dương xỉ lưu trong lớp lông tơ trên thân cây. Cây càng phát triển thì “nhu cầu” thạch tín càng lớn.

Rau muống là một loại thực vật nhiệt đới bán thủy sinh thuộc họ Bìm bìm. Là một loại rau ăn lá. Phân bố tự nhiên chính xác của loài này hiện chưa rõ do được trồng phổ biến khắp các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới. Tại Việt Nam, nó là một loại rau rất phổ thông và rất được ưa chuộng.

Cây mọc bò, ở mặt nước hoặc trên cạn. Thân rỗng, dày, có rễ mắt, thường không có lông vào mùa nóng, và có lông vào mùa lạnh. Lá hình ba cạnh, đầu nhọn, đôi khi hẹp và dài. Hoa to, có màu trắng hay hồng tím, ống hoa tím nhạt, mọc từng 1-2 hoa trên một cuống. Quả nang tròn, đường kính 7-9 mm, chứa 4 hạt có lông màu hung, đường kính mỗi hạt khoảng 4 mm.
 

Loại cây quen thuộc giúp cải thiện môi trường.

Là một cây khá quen thuộc với bất kì người dân Việt nào, nhưng ít ai biết rằng loại thực phẩm này cũng có ích cho việc xử lý ô nhiễm môi trường, cải tạo lại thiên nhiên. Bộ rễ cây rau muống thả trôi trong nước có khả năng phân hủy hữu cơ và hấp thụ các chất dinh dưỡng dư thừa nhằm ngăn cản việc phát triển các loài rong tảo và các mùi hôi. Bộ rễ này cũng tập trung các hạt bùn đen và kim loại nặng rồi làm chúng bất động để chìm xuống đáy trả lại màu trong cho nước. Rau muống cũng bổ sung thêm lượng ôxy thiếu hụt ở vùng nước ô nhiễm nhằm đưa sự sống tự nhiên của các loài tôm cá trở lại nơi các dòng kênh.

Giống cỏ stylo họ đậu ( có nguồn gốc từ Úc) giàu đạm, thích nghi và phát triển tốt với khí hậu nhiệt đới. Giống cỏ Stylo có những ưu điểm sau: chu kỳ giống sử dụng dài, khả năng kháng bệnh cao, tính thích nghi cao. Đây còn là nguồn thức ăn bổ dưỡng cho bò gầy và bò mang thai...

Cây điên điển dễ trồng trên bè bằng việc thả thân nằm ngang mọc thành nhiều bụi, rễ phát triển mạnh và thòng xuống sâu. Loài cây này thu hút rất mạnh dư lượng phân bón N, P, K trong nước và ít nhiều giải trừ tác hại của thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời thu hút rất nhiều tôm cá đến sinh sống và sinh sản. Đặc biệt bông điên điển có thể dùng làm thức ăn.

Cải Xoong là một loại thực vật thủy sinh hay bán thủy sinh, sống lâu năm và lớn nhanh, có nguồn gốc từ châu Âu tới Trung Á và là một trong số những loại rau ăn được con người dùng từ rất lâu. Các loài thực vật này là thành viên của họ Cải. Thân của cải xoong trôi nổi trên mặt nước và lá của nó là loại lá phức hình lông chim. Cải xoong sản sinh ra các hoa nhỏ màu trắng và xanh lục, mọc thành cụm.
 

Loại thực vật có nhiều công dụng.

Cải xoong hấp thụ kim loại từ trong đất. Trong thân của loại cây này có thể hấp thụ một lượng lớn kẽm, nickel. Khi hấp thụ những kim loại nặng này chúng không chết mà ngược lại lớn rất nhanh. Nó có khả năng làm sạch các loại chất RDX( một loại hợp chất có thể gây nhiễm độc cả nguồn đất lẫn nguồn nước) và sử dụng các chất này giống như nguồn đạm nito.

Và còn rất nhiều cây thực vật khác cũng có thể giúp loại sạch các độc tố, trả lại cho môi trường chúng ta vẻ tự nhiên vốn có. Hãy trồng cây để bảo vệ môi trường bảo vệ sức khỏe của chúng ta.